Bạn đang tìm hiểu cách điều trị bệnh teo não hiện nay.
Ngay cả khi não có thể đã mất đến 25% tế bào thần kinh hay một bên não (não trái hoặc phải) không còn làm tốt nhiệm vụ…, việc chữa bệnh teo não bằng cách làm giảm số lượng Gốc Tự Do sản sinh mới đồng thời vô hiệu hóa thủ phạm này chính là giải pháp cứu bệnh nhân teo não tránh được tình trạng bị mê sảng, lú lẫn, mất khả năng tự chăm sóc bản thân.
Chủ đề khác:
- Có một con người đã luôn bị phủ nhận ở Camp Nou
- Hướng dẫn cách gấp túi giấy đơn giản dễ làm
- GÓC NHÌN NGƯỜI HÂM MỘ: BARCA CẦN THỜI GIAN, KHÔNG PHẢI NHỮNG THƯƠNG VỤ CHUYỂN NHƯỢNG
Người thân bị teo não – nỗi ám ảnh của cả gia đình
Bệnh teo não không chỉ làm giảm chất lượng cuộc sống của người bệnh mà còn là gánh nặng lớn của bất kỳ gia đình nào khi có người mắc. Tình trạng quên tên con cháu, mất trí nhớ, hay nói mê sảng, sợ hãi khi tiếp xúc người lạ, không thể tự xúc thức ăn, không đi lại được nếu không có người khác dìu, không kiểm soát được việc đi tiêu, tiểu… của bệnh nhân bị teo não khiến các thành viên trong gia đình thường xuyên rơi vào trạng thái căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí cảm thấy bế tắc.
Điều trị teo não đúng cách nhằm cải thiện chất lượng sống và tránh những biến chứng có thể dẫn tới tử vong cho bệnh nhân
Điều đáng nói là teo não ở giai đoạn nặng không thể chữa được trong khi đây là nguyên nhân quan trọng dẫn tới tử vong. Bởi khi não teo nhiều, bệnh nhân dần mất khả năng nhận thức và tự bảo vệ mình dẫn đến các tình huống nguy hiểm như không giữ được thăng bằng, dễ bị té ngã, gãy xương, chấn thương đầu…
Với người lớn tuổi, những chấn thương này rất khó phục hồi. Khi phải hạn chế vận động trong thời gian dài do bị chấn thương, bệnh nhân teo não có thể gặp phải các biến chứng khác về hô hấp, tiêu hóa, tim mạch – là những biến chứng có nguy cơ đe dọa tính mạng người bệnh teo não rất cao. Do đó, ở những gia đình có người mắc bệnh teo não, mọi người luôn ở trong trạng thái nơm nớp lo sợ điều xấu nhất có thể xảy ra bất cứ lúc nào.
Chính vì vậy, tuy đến nay chưa có cách điều trị nhằm phục hồi vùng não đã bị teo, việc làm chậm quá trình tế bào não chết đi đồng thời tăng khả năng hoạt động của những tế bào não còn lại này, không cho chúng thoái hóa, được ví như “phao cứu sinh” giúp bệnh nhân teo não vẫn có thể sống lâu với khả năng sinh hoạt bình thường.
Gốc tự do là thủ phạm khiến bệnh nhân teo não đối mặt nguy cơ sống thực vật
Nếu như trước đây, phần lớn người bị teo não thường chỉ kéo dài sự sống được 5 – 10 năm kể từ lúc xuất hiện các triệu chứng lâm sàng đầu tiên của bệnh thì ngày nay số bệnh nhân có thể sống thêm đến 14 năm hoặc lâu hơn đang dần tăng lên.
Không những thế, sự tiến bộ của nền sinh học phân tử đã giúp bệnh nhân teo não khi được điều trị sẽ có cuộc sống chủ động và vui vẻ hơn bởi có thể tự chăm sóc bản thân mình và xua tan mặc cảm là mình gây phiền hà cho những người xung quanh.
Bằng cách đi sâu vào nghiên cứu tế bào thần kinh ở cấp độ sinh học phân tử, các nhà khoa học Mỹ phát hiện ở bệnh nhân teo não có sự tấn công mạnh mẽ của gốc tự do, khiến cấu trúc của màng tế bào thần kinh và các gen nằm trong nhân tế bào bị biến đổi nghiêm trọng.
So sánh hình ảnh chụp cắt lớp bộ não người bình thường với người bị teo não cho thấy: ở người bị teo não, số lượng khớp kết nối giữa các tế bào thần kinh giảm mạnh, thêm vào đó màng chất béo bao quanh các dây thần kinh – có vai trò quyết định độ nhanh nhạy của các tín hiệu thần kinh giúp cơ thể phản ứng nhanh và chính xác – cũng đã bị xơ hóa. Điều này khiến cho bệnh nhân teo não không còn minh mẫn, nhanh nhẹn như trước, thậm chí càng ngày càng tiến gần đến nguy cơ lú lẫn, mất chức năng sống, sống đời sống thực vật.
Điều trị tích cực vẫn giúp bệnh nhân có chất lượng cuộc sống tốt
Khi tế bào thần kinh đã bị chết đi thì không có khả năng phục hồi, tức là vùng não bị teo của bệnh nhân sẽ không được chữa khỏi. Tuy vậy, bệnh nhân teo não vẫn có thể minh mẫn và vận động bình thường nếu điều trị tích cực bằng cách ngăn chặn được sự tấn công ồ ạt của gốc tự do đến các tế bào thần kinh còn lại, đồng thời tăng khả năng dẫn truyền của các tế bào thần kinh này lên.
Các nhà khoa học Mỹ gần đây đã tìm ra 2 tinh chất thiên nhiên Anthocyanin và Pterostilbene từ Blueberry bằng công nghệ tinh chiết hiện đại tại Mỹ, được nghiên cứu chứng minh có khả năng vượt qua hàng rào máu não, trung hòa các gốc tự do để chúng trở nên vô hại, không làm tổn thương tế bào thần kinh, đặc biệt là tránh tình trạng xơ hóa màng tế bào và biến đổi nhân tế bào. Khi các tế bào thần kinh khỏe mạnh, quá trình não tiếp tục teo nhanh theo tuổi tác ở bệnh nhân sẽ diễn ra chậm lại.
Tinh chất thiên nhiên Anthocyanin và Pterostilbene từ Blueberry có trong OTiV là dưỡng chất điều trị chuyên biệt cho não, chống gốc tự do hiệu quả, giúp bệnh nhân teo não có thể tự thực hiện những chức năng sống thông thường.
Mặt khác, tinh chất Anthocyanin và Pterostilbene từ Blueberry đồng thời còn được chứng minh là dưỡng chất giúp “gia cố” các khớp nối thần kinh, từ đó tạo nên một mạng lưới tế bào thần kinh được gắn kết chặt chẽ. Sử dụng tinh chất Anthocyanin và Pterostilbene (có trong OTiV) được đánh giá là giải pháp “trúng đích” cho bệnh teo não, từng bước giúp người bệnh cải thiện tình trạng suy giảm trí nhớ hay khó khăn trong vận động, kiểm soát hành vi, tránh biến chứng lú lẫn hay sống đời sống thực vật.
Sự thật là chúng ta đã phải đối mặt với quá trình teo não từ lúc bước sang tuổi 25, khi mỗi ngày gốc tự do làm chết đến 3000 tế bào thần kinh. Tuy nhiên, tốc độ tàn phá của gốc tự do lên tế bào thần kinh ngày càng diễn ra nhanh bởi các tác nhân như stress, độc tố từ thức ăn, môi trường, bệnh tật… , trong khi đó càng lớn tuổi khả năng phòng vệ của cơ thể trước gốc tự do càng kém. Vì vậy, bổ sung tinh chất Anthocyanin và Pterostilbene từ Blueberry không chỉ là cách điều trị giúp ngăn chặn những biến chứng do teo não gây nên mà còn là phương pháp dự phòng bệnh teo não từ sớm, tránh tình trạng suy giảm trí nhớ, suy giảm chức năng vận động khi về già.
Bệnh teo não và những báo động nguy hiểm
Bệnh teo não ở người cao tuổi là một căn bệnh khá phổ biến bệnh làm ảnh hưởng xấu đến các chức năng của não bộ, từ đó gây ra những hậu quả nghiêm trọng trong cuộc sống hàng ngày.
Bệnh teo não gây nên bởi sự thoái hóa, chết và gián đoạn các hoạt động giữa các tế bào thần kinh trung ương với nhau. Do hiện tượng mất dần của những tế bào thần kinh hoặc mất kết nối giữa một số tế bào thần kinh trong não là sự bé đi của não trong hộp sọ gọi là teo não. Khi não bị teo, sự nhận biết và khả năng truyền dẫn thông tin từ não bộ tới các bộ phận khác của cơ thể sẽ bị sai lệch, do đó gây ra sự rối loạn chức năng hoạt động trầm trọng và dẫn đến tình trạng giảm trí nhớ, sa sút trí tuệ, rối loạn cảm xúc, đi lại khó khăn.
Bệnh xảy ra chủ yếu ở người cao tuổi (NCT) làm ảnh hưởng rất xấu đến khả năng tư duy, suy giảm đáng kể trí nhớ cũng như giảm khả năng vận động của cơ thể và suy giảm nhiều chức năng khác kèm theo.
Nguyên nhân
Nguyên nhân teo não là một do quá trình lão hóa của con người. Khi tuổi cao, các tế bào thần kinh cũng bị thoái hóa giống như các tổ chức khác của cơ thể con người. Và dần dần não bộ sẽ mất dần chức năng, teo nhỏ hoặc chết, khiến các mô não, kích thước não dần nhỏ lại, ảnh hưởng lớn đến khả năng ghi nhớ, ngôn ngữ, hành vi.
Bệnh teo não có thể do di truyền, do chế độ dinh dưỡng (thiếu hụt vitamin B12 cũng gây ra bệnh teo não), do chế độ sinh hoạt không hợp lý (sử dụng quá nhiều rượu bia, thuốc lá, thiếu ngủ thường xuyên…). Bệnh teo não có thể do các bệnh của hệ thống mạch máu nuôi dưỡng não như hẹp động mạch cảnh, dị dạng mạch máu hay xơ vữa động mạch nhất là các mạch máu nuôi dưỡng não (do tuổi cao hoặc do chế độ ăn uống hoăc cả hai).
Ngoài ra, teo não ở NCT có thể do chấn thương sọ não hoặc do đột quỵ bởi xuất huyết não, nhồi máu não (do sự gián đoạn đột ngột của nguồn cung cấp máu trong não) hoặc ở NCT đã sử dụng corticoid kéo dài thường xuyên (bệnh thấp khớp, bệnh hen suyễn, bệnh dị ứng, bệnh viêm da cơ địa…), bệnh Alzheimer, bệnh động kinh.
Biểu hiện của bệnh
Biểu hiện sớm nhất là bắt đầu với biểu hiện là thay đổi tính tình và giảm trí nhớ cho nên thường xuyên nhầm lẫn. Thường quên những việc thông thường nhất hàng ngày như “ăn rồi bảo chưa” hoặc không nhớ được ăn những gì. Các kỹ năng như đọc, viết giảm sút nặng nề. Biểu hiện thường thấy nhất là quên ngày, tháng, năm; quên tên người thân, ngay cả các người thân trong gia đình, họ hàng thân thuộc gần nhất. Khi ra khỏi nhà quên đường đi, lối về.
Hàng ngày quên các động tác thông thường nhất (quên rửa mặt, quên cài cúc áo, quên ăn, quên uống, quên đi vệ sinh…). Đặc biệt, với bệnh teo não ở NCT, theo một số tác giả, khoảng 30% có ảo giác, khoảng 30% trong số teo não có hoang tưởng và 40 – 50% người bệnh teo não có các triệu chứng trầm cảm và lo âu.
Triệu chứng teo não đầu tiên cho đến lúc qua đời có thể kéo dài từ 8 – 10 năm
Hậu quả của bệnh teo não là từ lúc xuất hiện triệu chứng teo não đầu tiên cho đến lúc qua đời có thể kéo dài từ 8 – 10 năm do suy kiệt hoặc do các bệnh lý khác vì bệnh teo não gây ra như viêm phổi (nằm lâu gây ứ đọng), viêm đường tiết niệu, nhiễm trùng do loét bởi tỳ đè (với người nằm nhiều) hoặc do bệnh tim mạch…
Việc điều trị như thế nào?
Bệnh teo não ở NCT là bệnh lý rất khó chữa khỏi, chủ yếu bổ sung các loại bằng dược phẩm vitamin, nhất là vitamin B12, các loại đa sinh tố (multivitamin) nhằm làm giảm tốc độ tiến triển của bệnh, nhất là các trường hợp teo não do thiếu hụt vitamin B12.
Bên cạnh đó nên tìm các giải pháp kích thích nhận thức (tâm lý trị liệu), cho người bệnh tham gia các hoạt động văn hóa (đọc sách, báo, xem vô tuyến…), các hoạt động thể dục thể thao, giúp người bệnh dần dần nhớ lại (nhắc đi nhắc lại nhiều lần một cái tên nào đó, một sự kiện nào đó…). Điều quan trọng nhất là chế độ chăm sóc trong sinh hoạt hàng ngày như: đi lại, vệ sinh cá nhân, chế độ ăn uống hợp lý, không để người bệnh bỏ bữa. Với người bệnh sức yếu cần lưu ý đề phòng viêm phổi, viêm tiết niệu do nằm lâu không vận động (ngày vài ba lần cho người bệnh ngồi dậy, vỗ lưng, xoa bóp các cơ tay, chân, xoa các khớp, hỏi những câu hỏi đơn giản nhất nhằm gợi ý trí nhớ của người bệnh).
Để phòng chống viêm đường tiết niệu cần cho người bệnh bị teo não uống đủ lượng nước cần thiết hàng ngày, kết hợp uống thêm nước ép trái cây (nước cam chanh tươi, nước ép dưa hấu…) và nhắc nhở đi tiểu vài giờ một lần (không để người bệnh nhịn tiểu nhiều giờ liền), cần vệ sinh sạch sẽ cho người bệnh sau khi đi tiểu, đi đại tiện.
Nếu NCT bị teo não, sức yếu nằm nhiều cần phòng loét do tỳ đè (nhất là ở các vùng chẩm, vai, kheo, lưng xương cùng, 2 bên hông, gối, mắt cá chân) bằng hình thức xoa bóp vài giờ một lần, thực hiện như thế hàng ngày và trở mình vài giờ một lần.
Lời khuyên thầy thuốc
Người nhà hoặc người bệnh cần phát hiện và điều trị sớm các bệnh thường gặp nhất ở người có tuổi như: mỡ máu cao, xơ vữa động mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường, béo phì… Đây là các bệnh góp phần thúc đẩy tình trạng thiếu máu não cục bộ dẫn đến teo não. Hạn chế đến mức cần thiết uống bia, rượu, không hút thuốc. Cần vận động cơ thể cả về thể lực (chơi thể thao các môn nhẹ nhàng, đi bộ…) cả về trí óc (đọc báo, đọc truyện hoặc tham gia viết sách, báo… nếu có thể).
Luôn tạo cho mình không khí vui vẻ, giảm các loại gây căng thẳng thần kinh không cần thiết (tránh xa các việc gây hiềm kích, căng thẳng thần kinh…). Nên có chế độ dinh dưỡng hợp lý, bởi vì, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò không nhỏ trong việc tăng cường thể lực, sức đề kháng của cơ thể. Nên hạn chế thực phẩm quá nhiều dầu mỡ, nên ăn cá nhiều hơn ăn thịt (trong tuần nên vài ba lần ăn cá thay vì ăn thịt). Tăng cường ăn rau, trái cây và các loại thực phẩm giàu sinh tố, giàu canxi.
Nguồn tham khảo: http://www.doisongphapluat.com/doi-song/suc-khoe-lam-dep/benh-teo-nao-a194395.html
TTƯT.PGS.TS. BÙI KHẮC HẬU